De brandhaartjes van de eikenprocessierups zijn een natuurlijk afweermechanisme tegen roofdieren. Bij de minste ongewenste aanraking vuren de rupsen de brandhaartjes af. Helaas ondervindt de mens ook heel wat hinder door alle haartjes die passief worden meegevoerd door de wind. Bovendien zijn de rupsen schadelijk voor de natuur, door hun grote aantallen vreten ze hele eikenbomen kaal.

De haartjes bevatten een cocktail van eiwitten waardoor het immuunsysteem geactiveerd wordt en histamine wordt vrijgesteld. Hierdoor worden (pseudo-) allergische klachten veroorzaakt.

• Huid: meteen na contact ervaar je een hevige jeuk. Na een half tot twee uur ontstaat roodheid en huiduitslag in de vorm van bultjjes of blaasjes, die na enkele dagen tot weken verdwijnen.
• Ogen: pijnlijke irritatie, in sommige gevallen komt oogonsteking voor.
• Luchtwegen: wanneer de haartjes worden ingeademend, veroorzaken ze irritatie van het ademhalingsstelsel.

Wat kun je doen om blootstelling te vermijden?

• Draag kledij die hals, armen en benen bedekt;
• Ga niet op de grond of in het gras zitten;
• Hang je was niet buiten;
• Dek je huid af tijdens het grasmaaien en opruimen van het gras;
• Let op bij het uitstippelen van je fiets- of wandelroute. Zogenaamde broeiharen kun je beter vermijden, zoek een alternatieve route;
• Let bij het kamperen op waar je je tent opzet. Zeker niet onder of in de nabijheid van eikenbomen.

Het is haast onmogelijk blootstelling te vermijden. Hier een aantal tips die je kunt toepassen indien je klachten ervaart:

• Voorkom krabben of wrijven, hierdoor verspreiden de haartjes;
• Strip je huid met plakband om zo de haartjes te verwijderen;
• Was daarna je huid goed;
• Droog de aangetaste zone zonder aanraken;
• Koel de huid af met alcohol of een ice-pack;
• Spoel je ogen goed met lauw water;
• Was je kledij grondig, het liefst op 60 graden.

Bij aanhoudende of (zeer) ernstige klachten neem je best contact op met je huisarts. Hij/zij kan je vertellen of je gebruik moet maken van antihistaminica of corticosteroïden.

Wat mag je zeker niet doen?

• Ze zelf proberen te verwijderen. Raak de rupsen nooit zelf aan en gebruik ook geen insecticiden.
• Probeer de nesten niet weg te spuiten met een tuinslang of hogedrukreiniger. Je zorgt er zo alleen voor de haartjes in de lucht komen.
• Blijf ook van oude nesten af. De brandhaartjes kunnen nog jarenlang klachten veroorzaken.

Kom je uit bij een nest? Waarschuw dan het gemeentebestuur. Zij zullen de nodige maatregelen treffen.